Steile randen als bij een stierenkuil zijn zeer in trek bij insecten. Ze profiteren van het feit dat ze bij zo’n steile rand het zand uit de gangen gemakkelijk kunnen afvoeren en minder last hebben van inregenen. Ook loopt er niet allerlei kruipend gedierte in het hol en er ontstaat er een warmer microklimaat. In één stierenkuil kun je soms wel 2000 insectengaten vinden. Deelname is gratis, maximaal 20 deelnemers, aanmelden is wel vereist en kan via excursiegpffgp@gmail.com De excursie gaat van start om 10.00 uur vanaf Oortjeshekken in de Ooijpolder bij Nijmegen.

De Flora- en Faunawerkgroep Gelderse Poort organiseert op 27, 28 en 29 juni 2025 een 1000-soortenweekend. In het weekend proberen we met waarnemers zo veel mogelijk soorten te zien. Een leuke en gezellige bezigheid, ook voor de minder ervaren waarnemer. Als uitvalbasis gebruiken we de Millingerwaard, maar alle waarnemingen in de Gelderse Poort tellen mee.

We nodigen alle geïnteresseerden uit die mee willen zoeken. Daarbij is er de mogelijkheid om gratis te kamperen in de omgeving van de Millingerwaard! Voor iedereen die overnacht en actief bijdraagt aan het soorten zoeken wordt een avondmaal verzorgd.

Opgeven? Graag!

Voor alleen het meezoeken naar soorten is opgaven in principe niet nodig, maar zouden we dit wel graag willen weten. Opgeven is vooral handig als je wilt kamperen, omdat we kampeerplaatsen tijdig moeten reserveren. Opgeven kan door een mail te sturen vincentsandersfotografie@gmail.com, o.v.v. je naam, aantal personen, hoeveel tentjes en gedurende welke dagen/nachten je aansluit.

Het voorlopige programma is te lezen bij de agenda.

Voor het 5000-soortenjaar in de Gelderse Poort in 2022 werden de verwachtingen ruim overtroffen, met in totaal meer dan 6200 soorten. De spectaculaire resultaten zijn nu toegelicht in een magazine vol informatie, foto’s en interviews.

Het is zaterdag 13 april gepresenteerd in Kekerdom. Het waterdraakje, de giebel, de gele stamjager, het kort schorssteeltje, het geruit watervorkje, de lathyrusbladgalmug, de wolfsmelknetwants, de platte zwanenmossel, het koevinkje…

Zomaar een greep uit de 6200+ soorten die in 2022 in de Gelderse Poort zijn gezien. In december, vlak voor de afsluiting van het intensieve waarneemjaar, wandelde er zelfs nog een jonge wolf het gebied binnen. Als bonus.

Het verslag is hier te lezen.

Afgelopen dinsdag 28 maart vond in het Kulturhus in Beek een presentatie plaats van het afgelopen 5000-soortenjaar 2022 in de Gelderse Poort. De lezing werd georganiseerd door Vianatura in het kader van de campagne Natuurlijk Berg en Dal en de presentatie werd gehouden door Erik van Dijk en Vincent Sanders voor een volle zaal.

Vorig jaar hebben vrijwilligers van de Flora- en Faunawerkgroep Gelderse Poort en Staatsbosbeheer een poging gedaan om zoveel mogelijk planten en dieren waar te nemen. En met succes! Het streefgetal van 5000 soorten was in augustus al bereikt en nu staat de teller boven de 6000 soorten. Nog steeds zijn specialisten bezig om de vele vangsten uit te pluizen en waarnemingen te controleren.

Een verslag van de presentatie is hier in PDF te lezen.

Van de ei-afzet en de voortplanting van deze libel is nu een artikel verschenen dat hier is te lezen.

Op 17 september 2022 vond er een NMV-excursie naar de Rijnstrangen plaats. De NMV staat voor Nederlandse Malacologische Vereniging, "voor iedereen die meer van slakken en schelpen wil weten". Het verslag van deze excursie is hier te lezen.

Veel mooie foto's van soorten die tijdens de exursie zijn gezien staan op ffgelpoort.waarneming.nl.

Dit jaar zijn in het kader van Soortenjaar Gelderse Poort al meer dan 5.000 verschillende flora- en faunasoorten waargenomen in de Gelderse Poort. Het aantal is slechts een tussenstand. Onder de waargenomen soorten zitten talloze algemene soorten, maar ook veel zeldzaamheden en zelfs soorten die voor het eerst in Nederland werden gezien.

Lees meer hierover op de boswachtersblog van het Rivierengebied.

Vandaag 12 augustus staat de tussenstand op 4991 soorten, nog 9 soorten te gaan, de 5000ste soort moet toch vallen dit weekend?! En erna gaan we nog even door...

Kijk mee op BioBlitzes 5000-soortenjaar Gelderse Poort 2022.

18 juli 2022, 4734 soorten zijn geteld, 94% van de 5000 soorten zijn binnen. Uiteraard stoppen we niet bij de 5000 en benieuwd waar de teller stopt op 31 december om 23:59 uur...

Wie op de hoogte wilt blijven van bijzondere vondsten en nog te geven publieksexcursies, kijk op soortenjaargeldersepoort.nl

Het 5000-soortenjaar 2022 gaat voorspoedig en de afgelopen week zijn er weer spectatulaire vondsten gedaan. In de Erlecomse Waard werd een nimf duinsabelsprinkhaan gefotografeerd, een soort die in Nederland alleen langs onze kust en eilanden voorkomt en bij de Kunderberg in Limburg. In 2007 is er ooit een exemplaar gefotografeerd in de Erlecomse Waard maar hierna zijn geen waarnemingen meer gedaan. Een vervolgbezoekje leverde een 30tal nimfen op. Bij onze oosterburen is de soort bekend langs de Rijn, ongeveer een 50 kilometer verwijderd van de vindplaats in de Erlecomse Waard.

Verder is de Gelderse Poort een waterjuffer rijker die vanuit het zuiden van ons land steeds verder naar het noorden oprukt, namelijk de gaffelwaterjuffer. Deze soort werd in de Groenlanden aangetroffen.

Een wolf is op 10 en 11 november 2021 waargenomen in de Ooijpolder, meer hierover is te lezen en zien op de link van de Gelderlander.

Onderstaande coalitie van natuur- en landschapsorganisaties uit de gemeente Berg en Dal stelt voor om het Wylerbergmeer bij Beek om te vormen van commercieel recreatiegebied naar vrij toegankelijk natuurgebied. Hiermee wordt eigenaar Leisurelands (een BV van 21 gemeenten waaronder Berg en Dal) van een probleem verlost. Afgelopen zomer is bekend geworden dat het recreatiegebied Wylerbergmeer van Leisurelands opnieuw te kampen heeft met blauwalg, ondanks kostbare maatregelen zoals uitbaggeren en kap van bomen. Omdat de locatie commercieel onrendabel is, heeft het bedrijf bij monde van de toenmalige directeur ons twee jaar geleden toegezegd, ook in de media, om het gebied bij terugkeer van blauwalg om te vormen naar natuur. Dit was een reactie op de succesvolle intentieovereenkomst uit 2019 om het bodemslib te verwijderen naar naastgelegen landbouwpercelen in plaats van het meer deels te dempen achter een damwand.

Om het Wylerbergmeer economisch rendabel te maken (volgens jaarverslag van “kostenpost” naar “verdienmodel”), komt Leisurelands voortdurend met investeringsplannen voor verblijfsrecreatie (o.a. glamping) en horeca. Wij vrezen voor grote overlast door deze plannen, ook in de avonduren en ’s nachts, immers nu is alleen dagrecreatie mogelijk.

Wij roepen Leisurelands daarom op om de gedane toezegging na te komen. Door het gebied de bestemming natuur te geven, krijgt de Beekse bevolking haar prachtige gebied terug, een eeuwenoude natuurlijke rivierarm met een rijke cultuurhistorie (Romeinse haven, voormalig Duits landgoed Wylerberg, WO II-historie, Bad Wyler). Het gebied kan daarmee gaan fungeren als belangrijke schakel in de ecologische verbinding tussen de Duivelsberg en de Millingerwaard, en blijft toegankelijk voor dagrecreatie waar natuur, vrije toegang en zwemrecreatie hand in hand gaan.

Wij zijn tevens een petitie gestart onder de bewoners van Beek en omstreken voor deze nieuwe toekomst voor het Wylerbergmeer die te vinden is op www.petities.com

Stichting Flora en Faunawerkgroep Gelderse Poort

Stichting Monument en Landschap Berg en Dal

IVN Rijk van Nijmegen

Stichting Das & Boom

Vereniging Nederlands Cultuurlandschap

Vogelwerkgroep Nijmegen e.o.   

Persbericht

De Millingerwaard is weer een soortje rijker, ditmaal een roofvlieg genaamd gele stamjager (Choerades fulva). Een zuidelijke soort die al eerder bekend was in Duitsland. Op verschillende plekken in de Millingerwaard is de soort al waargenomen. De soort was voorheen alleen bekend van de Pietersberg bij Maastricht. Vermoedelijk duikt de soort binnenkort op meer plekken op in de Gelderse Poort, wie weet zit de vlieg er al, maar onopgemerkt...

Zomerhoogwater bereikt ook de uiterwaarden van de Waal, meer is te lezen onder deze link.

Tijdens een florakartering voor Staatbosbeheer vond Niels Eimers enkele vreemd uitziende plantengallen op een kruisdistel (Eryngium campestre). De gallen werden aangetroffen in de uiterwaard bij Bemmel, op een oude rivierduin. Na flink wat hoofdbrekens werd contact opgenomen met Willem Ellis, een specialist op het gebied van plantengallen. Hij was verrast door de vondst: het bleek namelijk om een nieuwe diersoort voor Nederland te gaan, de kruisdistelgalmug (Lasioptera eryngii).

Meer is te lezen onder deze link.

De Buiten Ooij, de bekade uiterwaard in de Ooijpolder, is de afgelopen jaren ingericht als natte overstromingsvlakte. Dit betekent dat hoogwater van de Waal kan worden vastgehouden ten behoeve van waterbuffering en natuurontwikkeling. Maar de sluis staat nog tot 1 maart open en het hoogwater in De Buiten Ooij zakt in hoog tempo terug de rivier in.

Een groot aantal natuur- en milieuorganisaties betrokken bij de Gelderse Poort (Flora- en Faunawerkgroep Gelderse Poort, IVN Nijmegen, VWG Rijk van Nijmegen e.o., RAVON, ARK Natuurontwikkeling en Burgerinitiatief Naar een Duurzame Ooijpolder) kijkt hier met lede ogen naar. Zij hebben het Waterschap, Staatsbosbeheer en de Provincie daarom opgeroepen om verder leeglopen van de natte overstromingsvlakte te stoppen en het water voor een lange periode vast te houden. Daarnaast willen zij dat het waterschap komt met structurele en duurzame afspraken over het vasthouden van hoogwater.

Er is de afgelopen jaren veel publiek geld geinvesteerd in grondverwerving, inrichting, ophoging van resterende agrarische grond en maatregelen bij de winterdijk om De Buiten Ooij in te richten als natte overstromingsvlakte. Ook Rijkswaterstaat heeft mee betaald, omdat het een Kaderrichtlijn Water project is naast een gebied met doelen voor Natura 2000. Toch ziet het waterschap geen reden om het water nu al vast te houden, tot verbazing van de natuurorganisaties. In 2019 en 2020 hebben we namelijk gezien dat het gebied volledig uitdroogde. Die serieuze droogteproblematiek kan het waterschap toch niet zijn ontgaan. Dus zet die sluis dicht en houdt dat water vast !

De weidesprinkhaan, herontdekt in Nederland in de Klompenwaard op 28 september 2018, heeft zich aardig verder de Gelderse Poort in verspreid. In 2020 bevindt de soort zich bijna acht kilometer verder westelijk in de uiterwaarden van de Waal. De soort komt vooralsnog alleen voor in het buitendijkse deel van de Gelderse Poort. Binnendijks is de soort nog niet waargenomen.

Een verspreidingskaart van de weidesprinkhaan is onder deze link te vinden. 

Een zeer zeldzame nachtvlinder Wilgenspanner Macaria artesiaria is na 2019 ook dit jaar weer in de Millingerwaard waargenomen. Slechts zes waarnemingen van deze soort waren voorheen bekend in Nederland.

Meer over deze soort is te lezen is onder deze link van de Vlinderstichting. 

De weidesprinkhaan (C. dorsatus) herontdekt in 2018 in de Klompenwaard, breidt zich heel aardig uit langs de Waal. De soort zit nu al ter hoogte van de Gendtse Polder, dit is alweer een vier kilometer meer stroomafwaarts. De Millingerwaard is nu van oost naar west bezet, wie weet is de soort al verder opgerukt?!

Rode stippen geven de verspreiding van 2020 aan, de groene stippen zijn van 2018-2019.

Sinds 2019 komt de sabelsprinkhanendoder, Sphex funerarius, voor in de Gelderse Poort. Deze soort is afkomstig uit zuidelijke delen van Europa. Vrouwtjes van deze langsteelgraafwesp graven een 15 cm diep holletje waarin de verlamde sabelsprinkhanen in worden gesleept als eten voor de larven van de wesp. De soort is vooral te vinden op de oeverwallen langs de rivier.

Voor het eerst is de uiterst zeldzame schubhaarkegelbij waargenomen in stierenkuilen in de Ooijpolder bij Nijmegen. Zij is een parasiet op het eveneens zeldzame zilveren fluitje, een behangersbij. Ook die nestelt voor het eerst in de kuilen. De schubhaarkegelbij volgt de trend van klimaatgevoelige insecten: deze vondst is de meest noordelijke waarneming tot nu toe.

Meer hierover is hier te lezen.

Het nieuwste Meerjarenoverzicht is net uitgekomen! Het geeft een beeld van de ontwikkelingen van bijzondere flora en fauna binnen de Gelderse Poort in de jaren 2017 tot en met 2019.

Jaren waarin de klimaatsverandering zich duidelijk liet gelden. Met temperaturen boven de 40 graden Celsius! De winters en hoogwaters vielen daarentegen weer mee. 

Het overzicht is hier te lezen.

In dit artikel is op basis van waarnemingen van (voornamelijk) larvenhuidjes beschreven hoe deze populaties zich ontwikkeld hebben in de boven- en benedenstroomse Waal. Daarnaast is ook gekeken naar het tijdstip van uitsluipen in beide deelgebieden om zo een indruk te krijgen van de ontwikkelingssnelheid van larven. In combinatie met het onderzoek naar verspreiding van de larven in de Waal (Dorenbosch et al., 2019, dit nummer) wordt de huidige geschiktheid van de Waal bediscussieerd.

Het artikel is onder deze link te lezen.